Komentarz prawny dla TVN 24 BiS

Niedawno miałem przyjemność udzielić komentarza prawnego dla telewizji TVN 24 BiS. Komentarz dotyczył oceny możliwości prawnej zamknięcia przez Niemcy granicy polsko-niemieckiej z uwagi na kryzys migracyjny na naszej granicy z Białorusią. Chociaż zamknięcie granicy wydaje się mało prawdopodobne, to zgodnie z przepisami prawa jest jak najbardziej możliwe. Zapraszam do obejrzenia fragmentu mojej wypowiedzi.

Prawo i podatki dla artystów - szkolenie

Prawo i podatki dla artystów - szkolenie

Na podstawie doświadczeń ze współpracy z artystami dostrzegam u artystów braki prawniczej wiedzy, które utrudniają artystom poruszanie się po rynku sztuki. Szkoły artystyczne nie uczą wystarczająco o aspektach prawnych i podatkowych działalności artystycznej, a wiedza w książkach i Internecie jest dość skąpa i wybiórcza. Stąd pojawił się u mnie pomysł zorganizowania szkolenia podczas którego w przystępny sposób przekażę wiedzę oraz doświadczenia na temat prawnych i podatkowych aspektów prowadzenia działalności artystycznej.

 

Prawo i podatki dla artystów szkolenie

 

ZUS dla artystów i twórców

Emerytura dla artystów i twórców

Artyści i twórcy mogą oczekiwać emerytury po skończeniu swojej działalności. W tym celu powinni dokonać określonych formalności, jak również opłacać za siebie odpowiednie składki. Na początku działalności artystycznej, czy twórczej taki obowiązek może wydawać się przytłaczający. Niemniej, artyści i twórcy w tym zakresie są traktowani właściwie na równi z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą. 

 

ZUS dla artystów i twórców

Twórca i artysta według ZUS

Nie każda osoba może być twórcą lub artystą, jeżeli chodzi o możliwość ubiegania się o emeryturę, rentę, czy inne świadczenia socjalne. Za twórcę uważa się osobę, która tworzy dzieła w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, choreografii i lutnictwa artystycznego oraz sztuki ludowej, będące przedmiotem prawa autorskiego. Z kolei za artystę uważa się osobę wykonującą zarobkowo działalność artystyczną w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii, a także w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów i kaskaderów.

 

Reklamacja samochodu

Obecnie samochód coraz rzadziej jest synonimem luksusu, a już częściej niezbędnym narzędziem do życia, czy pracy. Stąd główne oczekiwania nabywców samochodów są takie, aby były one bezawaryjne, niezawodne, a jeżeli pochodzą z drugiej ręki, to żeby miały sprawdzoną historię i brak wad ukrytych. Niestety wśród sprzedawców samochodów - nowych czy używanych - zazwyczaj na pierwszym miejscu jest zysk a nie satysfakcja klienta. Stąd w przypadku ujawnienia wad samochodu pojawiają się znaczne problemy przy jego reklamacji. Artykuł ma na celu wskazanie, jakie prawa przysługują kupującemu, a jakie obowiązki ma sprzedawca samochodu. Zostaną omówione: reklamacja samochodu używanego, reklamacja samochodu nowego, reklamacja samochodu kupionego prywatnie oraz reklamacja samochodu kupionego na firmę przez przedsiębiorcę. 

Rękojmia na samochód

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że kupujący może mieć ma aż trzy podstawy do reklamacji wad samochodu. Pierwsza z nich to rękojmia za wady samochodu, druga to gwarancja, a trzecia to nienależyte wykonanie zobowiązania. Rękojmia jest regulowana ściśle przez przepisy Kodeksu cywilnego, dzięki czemu daje dobrą ochronę kupującym (moim zdaniem lepszą niż gwarancja). 

 

Reklamacja samochodu

 

Rękojmia za wady przysługuje z mocy samego prawa, to znaczy, że sprzedawca nie musi udzielać żadnych oświadczeń. Po prostu, sprzedawca samochodu jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli sprzedany samochód ma wadę fizyczną lub prawną. Jeżeli kupującym samochód jest konsument lub przedsiębiorca, który nabywa samochód dla celów działalności gospodarczej, ale zakup nie ma charakteru zawodowego, to rękojmia obowiązuje zasadniczo 2 lata od chwili wydania samochodu. Jeżeli samochód jest używany, to rękojmia może zostać skrócona do jednego roku. W przypadku innych przedsiębiorców niż wskazani powyżej rękojmia również obowiązuje 2 lata, ale może zostać wyłączona lub ograniczona. Musi to mieć miejsce w umowie sprzedaży, a kupujący powinien o tym zostać poinformowany przed zawarciem umowy.

Wypowiedź w TVN 24 BiS

Miło mi pochwalić się występem na żywo w TVN 24 BiS, który miał miejsce 2 sierpnia 2021 r. Na antenie udzieliłem kilku rad podróżnym wyjeżdżającym do Turcji i Grecji, które aktualnie zmagają się z wielkimi pożarami, jak również podróżnym, którzy już tam się znajdują. Takie pożary mogą skutecznie pokrzyżować plany wycieczki zakupionej w biurze podróży, ale podróżni w określonych przypadkach mogą zrezygnować z wycieczki bez ponoszenia negatywnych konsekwencji. Natomiast podróżni dotknięci niedogodnościami na miejscu mogą domagać się od organizatora turystyki usunięcia tych niedogodności, o ile jest to możliwe.

Jak sprzedać własne dzieło sztuki

Na wstępie zaznaczę, że nie mam odpowiedzi na pytanie jak skutecznie sprzedać własne dzieło sztuki, ale jak sprzedać je w zgodzie z prawem i w sposób, który pozwoli zabezpieczyć interesy prawne i majątkowe artysty. Tak więc artykuł ten skupia się na tym, jak od strony prawnej wygląda sprzedaż dzieł sztuki przez artystów. Jaką umowę zawrzeć, co powinno znaleźć się w tej umowie i jak bezpiecznie przeprowadzić sprzedaż. Omówiona zostanie sprzedaż bezpośrednia oraz przez domy aukcyjne. Jeżeli potrzebujesz wzoru umowy sprzedaży sztuki, możesz nabyć taki wzór wraz z wyjaśnieniami, szczegóły wzoru omawiam poniżej.

Jak sprzedać własne dzieło sztuki

Umowa sprzedaży dzieła sztuki

Najbardziej powszechną formą sprzedaży sztuki jest sprzedaż egzemplarza danego dzieła sztuki - obrazu, rysunku, rzeźby, instalacji artystycznej i tak dalej. Bardzo często taka sprzedaż odbywa się bez spisywania umowy sprzedaży, zwyczajnie poprzez dokonanie ustnych lub - coraz częściej w dobie transakcji internetowych - pisemnych ustaleń w przedmiocie transakcji sprzedaży. Zawarcie umowy sprzedaży polega na ustaleniu kluczowych dla tej umowy kwestii, a więc przedmiotu sprzedaży (np. konkretny obraz) oraz ceny. Umowa sprzedaży dzieła sztuki nie wymaga szczególnej formy, może być zawarta w formie pisemnej, ustnej, mailowo, telefonicznie, czy nawet przez Messengera lub Instagram. Warto jednak aby w obrocie posługiwać się pisemnymi umowami sprzedaży sztuki, które pozwolą na szczegółowe opisanie praw i obowiązków każdej ze stron, co może mieć kluczowe znaczenie zwłaszcza przy sprzedaży dzieł sztuki wymagających szczególnej opieki. Przykładowo jedna z moich klientek sprzedawała rzeźbę w formie tryptyku, która była sporych rozmiarów i wymagała odpowiedniego transportu oraz uregulowania częściowych płatności i odpowiedzialności za transport (przygotowanie, spakowanie, przejazd, rozładunek, instalacja). Ponadto, umowa sprzedaży pozwoli wykazać nabywcy oryginalność dzieła sztuki oraz jego pochodzenie, co wraz ze wzrostem rozpoznawalności artysty oraz wartości jego prac, może mieć w przyszłości spore znaczenie.  

 

Reklamacja wad mieszkania od dewelopera

Proces budowlany to skomplikowane przedsięwzięcie, więc różnego rodzaju niedoróbki, niedociągnięcia czy usterki w nowych mieszkaniach właściwie nikogo nie dziwią. Jeżeli zostaną na czas usunięte, to wówczas pozostają jedynie mglistym wspomnieniem. Gorzej, jeżeli deweloper unika usunięcia wad. Wówczas kupujący może wystąpić z określonymi roszczeniami, które zostaną przeanalizowane w artykule. Chociaż artykuł odnosi się do wad mieszkań, to równie dobrze przekazane informacje mogą służyć reklamacji wad domów, czy innych budynków nabywanych zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym.

Reklamacja wad mieszkania od dewelopera

Kiedy deweloper odpowiada za wady mieszkania

Deweloper jest sprzedawcą mieszkania. W związku z tym, odpowiada jako sprzedawca za wady mieszkania względem kupującego. Odpowiedzialność za wady mieszkania może mieć różne podstawy: gwarancja, rękojmia za wady rzeczy sprzedanej, odpowiedzialność za nienależyte wykonanie zobowiązania.

 

Odpowiedzialność za wady mieszkania na podstawie gwarancji istnieje, jeżeli deweloper takiej gwarancji udzielił kupującemu. Gwarancja jest dobrowolna i jeżeli taka nie zostanie udzielona, to kupującemu nie przysługują żadne uprawnienia na podstawie gwarancji. Natomiast rękojmia za wady rzeczy sprzedanej istnieje z mocy samego prawa. Więc deweloper nie musi udzielać rękojmi, bowiem ona istnieje na podstawie przepisów, a w stosunku do konsumentów nie można jej nawet ograniczyć w przypadku sprzedaży nieruchomości. Podobnie jest w przypadku odpowiedzialności za nienależyte wykonanie zobowiązania, tzw. odpowiedzialności kontraktowej. Ona również przysługuje kupującemu mieszkanie z mocy prawa i nie można jej ograniczyć. Każda z tych podstaw odpowiedzialności ma swoje wady i zalety, które pokrótce opiszę w dalszej części artykułu.

Podatek VAT dla artystów

Artyści którzy sprzedają swoje dzieła, czy to mające postać materialną jak obraz, rzeźba, czy też postać niematerialną jak wykonanie piosenki, performance, zastanawiają się, czy ich sprzedaż podlega podatkowi od towarów i usług (VAT). W codziennej praktyce podatek VAT można spotkać właściwie wszędzie – jest doliczany do artykułów spożywczych, paliwa, biletu do kina, albumu muzycznego na CD, abonamentu Netflixa, drinka w klubie. Czy zatem artyści również powinni opodatkować sprzedaż swojej twórczości podatkiem VAT?

Sztuka a podatek VAT

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlegają miedzy innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast podatnikami, w myśl przepisu art. 15 ust. 1 ww. ustawy, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z przepisu więc wynika, że podatnikiem jest każdy podmiot, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podatek VAT dla artystów

Zwrot towaru kupionego na firmę

W przypadku dokonywania zakupów na firmę, tj. w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, przedsiębiorcy mieli problem z możliwością zwrotu towaru, kiedy ten nie spełniał ich oczekiwań, lub też zwyczajnie się rozmyślili. Od 2021 r. dokonano zmian w prawie, dzięki którym przedsiębiorcy również mogą skorzystać z prawa do zwrotu towaru, jednak tylko w określonych sytuacjach. W artykule zostanie omówione prawo do zwrotu towarów kupionych na firmę. Ponadto, zostaną omówione inne możliwości dokonania zwrotu towarów, czy mówiąc ściślej - odstąpienia od umowy zawartej przez firmę.

Zwrot towaru kupionego na firmę

Prawo do zwrotu towaru kupionego na firmę

W myśl przepisów ustawy o prawach konsumenta, konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od tej umowy bez podawania przyczyny i zasadniczo bez ponoszenia kosztów. Od 1 stycznia 2021 r., przepisy dotyczące konsumenta dot. odstąpienia od umowy stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.