Odszkodowanie za wady rzeczy sprzedanej
Kupując
towar, który okazuje się wadliwy, ponosimy nie tylko stratę w postaci wydatku
na dany towar, ale często również dodatkowe koszty związane z zakupem, czy
samym towarem. Oczywistym jest, że takie koszty by nie powstały, gdyby towar
nie był wadliwy i nie podlegał reklamacji, dlatego rękojmia za wady rzeczy
sprzedanej przyznaje kupującemu uprawnienie do dochodzenia naprawienia szkody,
która powstała z powodu wady rzeczy.
Odszkodowanie z tytułu zakupu wadliwego towaru (rękojmia)
Rękojmia
za wady rzeczy sprzedanej ma zastosowanie, jeżeli sprzedany towar ma wadę
fizyczną (lub prawną, o czym na końcu). Przy czym, sprzedawca odpowiada za te
wady, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub
wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili. W
uproszczeniu – sprzedawca odpowiada za wady, które istniały w chwili wydania
towaru lub za wady, które powstały z przyczyn, które tkwiły w towarze przy jego
wydawaniu. W ramach rękojmi kupujący, który składa reklamację, może:
1) odstąpić
od umowy i żądać zwrotu ceny, 2) żądać obniżenia ceny,
3) żądać usunięcia wady (naprawienia towaru),
4) żądać wymiany towaru na wolny od wad.
Przeczytaj również Gdy klient nie odbiera paczki za pobraniem
Jeżeli
kupujący zrealizuje któreś z powyższych roszczeń w ramach rękojmi, lecz nie
będzie to w pełni satysfakcjonowało jego oczekiwań, bo poniósł dodatkowe koszty
związane z zakupem, to może dochodzić od sprzedawcy odszkodowania. Kupujący
może żądać naprawienia szkody, którą poniósł przez to, że zawarł umowę, nie
wiedząc o istnieniu wady, choćby szkoda była następstwem okoliczności, za które
sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności. Przykładowo kupujący może żądać:
1) zwrotu
kosztów zawarcia umowy,2) kosztów odebrania, przewozu, przechowania i ubezpieczenia rzeczy,
3) dokonanych nakładów w takim zakresie, w jakim nie odniósł korzyści z tych nakładów.
Przykład:Jan zakupił poprzez internet metalowy posąg greckiego boga Zeusa do swojego ogrodu. Skorzystał z portalu internetowego, który kojarzy artystów z klientami i pobiera od klientów opłatę za używanie portalu w kwocie 50 zł. Oprócz ceny posągu Jan poniósł koszt transportu w kwocie 300 zł oraz ubezpieczenia na czas transportu w kwocie 100 zł. Ponadto, wybudował cokół pod posąg, co kosztowało go 500 zł. Kiedy posąg dotarł do Jana i okazało się, że jest niezgodny z zawartą umową, bo Zeus nie ma brody i trójzębu. Jan złożył reklamację i odstąpił od umowy. W takim przypadku Jan może żądać zwrotu ceny oraz kwot:- 50 zł tytułem zwrotu kosztów zawarcia umowy (opłata dla portalu internetowego),- 400 zł tytułem zwrotu kosztów transportu i ubezpieczenia,- 500 zł tytułem zwrotu nakładów, z których Jan nie odniesie już korzyści (cokół pod posąg).
Mówiąc
ogólnie, rękojmia przyznaje kupującemu możliwość żądania naprawienia szkody w
postaci kosztów, które okazały się bezużyteczne wskutek istnienia wady. Nie
można jednak rozpędzać się w wymyślaniu szkód, bowiem te są ograniczone do
takich szkód, które powstały w związku z wadą rzeczy. Odpowiedzialność
odszkodowawcza sprzedawcy nie ma charakteru absolutnego. Poza istnieniem wady
kupujący musi udowodnić pozostałe przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej,
a więc także fakt poniesienia szkody oraz związek przyczynowy między wadą a
szkodą. Sprzedawca natomiast może uwolnić się od odpowiedzialności, jeżeli
szkoda jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności*.
Co istotne, kupujący nie może wiedzieć o istnieniu wady. Jeżeli zatem, kupujący
kupi towar (np. rozbity samochód) wiedząc, że jest wadliwy, to nie może
podnosić roszczeń tytułem naprawienia szkody.
Przeczytaj również Reklamowanie produktów kupionych "na firmę"