Zwrot towaru kupionego na firmę

W przypadku dokonywania zakupów na firmę, tj. w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, przedsiębiorcy mieli problem z możliwością zwrotu towaru, kiedy ten nie spełniał ich oczekiwań, lub też zwyczajnie się rozmyślili. Od 2021 r. dokonano zmian w prawie, dzięki którym przedsiębiorcy również mogą skorzystać z prawa do zwrotu towaru, jednak tylko w określonych sytuacjach. W artykule zostanie omówione prawo do zwrotu towarów kupionych na firmę. Ponadto, zostaną omówione inne możliwości dokonania zwrotu towarów, czy mówiąc ściślej - odstąpienia od umowy zawartej przez firmę.

Zwrot towaru kupionego na firmę

Prawo do zwrotu towaru kupionego na firmę

W myśl przepisów ustawy o prawach konsumenta, konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od tej umowy bez podawania przyczyny i zasadniczo bez ponoszenia kosztów. Od 1 stycznia 2021 r., przepisy dotyczące konsumenta dot. odstąpienia od umowy stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

 

Tak więc prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość (np. przez Internet) zostało przyznane również firmom - ale tylko prowadzonym w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Firma może zatrudniać pracowników i być wieloosobowa, ale jej charakter prawny, to jednoosobowa działalność gospodarcza, czyli taka która podlega rejestracji w CEIDG. Nowe prawo nie może być wykorzystywane przez spółki. 

 

Przeczytaj również Ile trwa rękojmia a ile gwarancja

W celu skorzystania z prawa do odstąpienia od umowy przez przedsiębiorcę (firmę) muszą zostać spełnione łącznie dwie przesłanki:

1) przedsiębiorca zawiera umowę bezpośrednio związaną z jego działalnością gospodarczą;

2) z umowy wynika, że umowa nie ma charakteru zawodowego dla przedsiębiorcy.

Powyższe przesłanki są zawarte w przepisie art. 38a ustawy o prawach konsumenta. Przepis ten jest sformułowany dość ogólnikowo i nie wskazuje jak konkretnie stosować ww. przesłanki. W pierwszej przesłance chodzi o to, że przedsiębiorca powinien zawierać umowę, która ma służyć wykonywanej przez niego działalności, umowa ma mieć związek z prowadzoną firmą. 

 

Przykład 1 - przedsiębiorca prowadzący firmę remontową nabywa dla potrzeb firmy samochód osobowy, który będzie służył dowożeniu robotników do pracy oraz przewożeniu narzędzi i materiałów budowlanych. Niewątpliwie, zakup ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.

 

Przykład 2 - przedsiębiorca prowadzący gabinet weterynaryjny nabywa na firmę zestaw narzędzi samochodowych. W tym przypadku nie sposób powiązać zakupu narzędzi samochodowych z gabinetem weterynaryjnym. Tym samym, pomimo zakupu na firmę, brak jest bezpośredniego związku i weterynarz powinien być od razu traktowany jak konsument.

 

Przeczytaj również Reklamacje pomiędzy przedsiębiorcami od 2021 r.

 

Druga przesłanka nakazuje badać, czy nabywany towar jest związana z zawodową działalnością przedsiębiorcy. A więc, czy zajmuje się on zawodowo i specjalizuje w sprawach, do których nabywany jest dany towar. 

Przykład 1 - spawacz kupuje na firmę spawarkę. Taki zakup ma charakter zawodowy, bowiem spawacz (co oczywiste) zajmuje się spawaniem i powinien znać się na spawarkach. Więc potrafi ocenić, czy dana spawarka będzie przydatna do jego firmy, czy też nie. 

Przykład 2 - mechanik samochodowy zawiera na swoją firmę umowę kredytu, żeby sfinansować zakup nowych maszyn. Zawarcie umowy ma związek z prowadzoną działalnością. Jednakże mechanik (zasadniczo) nie zna się na prawie bankowym, finansach itd., więc w takim przypadku umowa nie ma charakteru zawodowego. Mechanik powinien być traktowany jak konsument.

Przykład 3 - fryzjer kupuje laptopa do prowadzenia swojej firmy (obsługa social mediów, prowadzenie księgowości, zamówienia itp.). Fryzjer (zasadniczo) nie zna się na urządzeniach elektronicznych, w tym na laptopach. Zatem, zakup - pomimo, że związany z działalnością gospodarczą - nie ma charakteru zawodowego. Fryzjer powinien być traktowany jak konsument. 

Przykład 4 - fotograf kupuje drukarkę do zdjęć. Niewątpliwie zakup ma związek z działalnością gospodarczą. Ale czy zakup ma charakter zawodowy lub go nie ma? Wszak fotograf drukuje zdjęcia, ale czy można powiedzieć, że powinien znać się na tym, jak działa drukarka? Raczej powinien znać się na tym, jak edytować zdjęcia i jak je wykonywać. 

Ostatni przykład pokazuje, jak nieprecyzyjny jest nowy przepis, który daje firmom prawo do zwrotu towarów. Idźmy dalej, na przykładzie mechanika, można się zastanawiać, czy jeżeli ten kupi nowy samochód, to będzie traktowany jak przedsiębiorca czy konsument. Ogólnie mechanik powinien znać się na samochodach, ale czy każdy mechanik zna się na naprawie najnowszych samochodów, pełnych elektroniki i komputerów? Raczej nie... Właściwie każda sprawa powinna być indywidualnie badana. W razie zgłoszenia przez kupującego oświadczenia o odstąpieniu od umowy zawartej na odległość i zwrotu towaru kupionego na firmę, sprzedawca będzie musiał analizować, czy kupującemu takie prawo przysługuje. W tym zakresie najłatwiej sprawdzić dane kupującego w bazie CEIDG, na co wskazuje omawiany przepis. W tej bazie każdy przedsiębiorca ma opublikowane kody Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Kody wskazują, jaką działalnością zawodowo zajmuje się dany przedsiębiorca. Jeżeli więc zakupiony towar będzie odpowiadał wskazanym kodom PKD, to można uznać, że zakup miał charakter zawodowy. Jeżeli jednak kody PKD nie przyniosą takiej odpowiedzi, można szukać dalej - na przykład zajrzeć na stronę internetową kupującego i sprawdzić, jaką ma ofertę. I to w sumie koniec, ponieważ jeżeli sprzedawca nie ustali na podstawie ogólnie dostępnych danych, czym zawodowo zajmuje się kupujący, to będzie musiał uznać jego oświadczenie za prawidłowe.  

Prawo do zwrotu towaru kupionego na firmę na podstawie rękojmi

Wraz z powyżej omówioną zmianą w prawie, przedsiębiorcom ułatwiono dochodzenie swoich praw w przypadku reklamacji towarów na podstawie rękojmi za wady rzeczy sprzedanej. Wobec tego, jeżeli przedsiębiorca dokonał zakupu towaru na firmę i ten uległ wadzie, to przedsiębiorca, który spełnia ww. dwie przesłanki, może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy i zwrócić wadliwy towar. 

Dotychczas, przedsiębiorca był zobowiązany zbadać towar po jego zakupie i zgłosić wszystkie wady, jeśli takie zauważył przy badaniu, lub gdy te pojawiły się później. Jeżeli tego nie dokonał, to tracił uprawnienia z tytułu rękojmi. Co więcej, sprzedawca mógł ograniczyć lub wyłączyć rękojmię dla kupujących przedsiębiorców. 

 

Przeczytaj również Reklamacja wad budynku lub mieszkania

Wskutek zmian, przedsiębiorcy mogą być traktowani jak konsumenci. Tak więc, nie będą zobowiązani do wnikliwego badania towaru przy jego zakupie, a sprzedawca nie będzie mógł wyłączyć stosowania uprawnień z rękojmi. Niewątpliwie, przedsiębiorcy reklamujący towary na firmę zyskali bardzo mocną ochronę. Natomiast sprzedawcy zostali obarczeni obowiązkiem badania, czy dany przedsiębiorca dokonał zakupu związanego z działalnością gospodarczą i mającego charakter zawodowy. 

 

Prawo odstąpienia od umowy przez firmę

Ponad powyższe nowe uprawnienia dla firm, należy pamiętać o istniejącym już od dawna umownym prawie do odstąpienia od umowy. W myśl przepisu art. 395 Kodeksu cywilnego, można w umowie zastrzec, że jednej lub obu stronom przysługiwać będzie w ciągu oznaczonego terminu prawo odstąpienia od umowy. Prawo to wykonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. W razie wykonania prawa odstąpienia umowa uważana jest za niezawartą. To, co strony już świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Za świadczone usługi oraz za korzystanie z rzeczy należy się drugiej stronie odpowiednie wynagrodzenie.

 

Prawo do odstąpienia od umowy powinno zostać w niej zawarte. Może ono przykładowo wskazywać, że każdej ze stron, lub tylko jednej z nich przysługuje prawo do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia. Będzie to oznaczało, że dany w określonym terminie przedsiębiorca może odstąpić od umowy i nie ponosić z tego tytułu negatywnych konsekwencji. Przedsiębiorcy rzadko korzystają z takiego rozwiązania, a szkoda. Bowiem mogłoby być stosowane częściej, dzięki czemu pozwoliłoby przedsiębiorcom na zawieranie bardziej elastycznych umów. Co bardziej istotne, wykonanie prawa do odstąpienia od umowy przez przedsiębiorcę w takim przypadku może w ogóle nie podlegać ocenie co do przesłanek, warunków itp. Wystarczające jest samo złożenie oświadczenia. 

 

Przeczytaj również Nieodebranie przesyłki za pobraniem

Będąc przy prawie do odstąpienia od umowy warto wspomnieć o odstępnym. Zgodnie z przepisem art. 396 Kodeksu cywilnego, jeżeli zostało zastrzeżone, że jednej lub obu stronom wolno od umowy odstąpić za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne), oświadczenie o odstąpieniu jest skuteczne tylko wtedy, gdy zostało złożone jednocześnie z zapłatą odstępnego.

Odstępne to zatem zapłata za możliwość odstąpienia od umowy. Firma, która ma zamiar odstąpić od umowy, powinna dokonać zapłaty odstępnego na rzecz drugiej strony. Zapłata odstępnego warunkuje skuteczne odstąpienie od umowy. 

Jeżeli potrzebujesz pomocy w kwestii odstąpienia od umowy przez firmę, skontaktuj się ze mną i opisz swój problem, e-mail: p.terpilowski@ptkrp.pl, tel. 668 199 698. Więcej o mnie przeczytasz w zakładce Kontakt.